Obowiązek informacyjny w sprawach frankowych

Obowiązek informacyjny w sprawach frankowych

TSUE w polskiej sprawie C-260/18 Dziubak udzielił odpowiedzi  co wolno w sprawach frankowych a czego nie wolno. TSUE wyraźnie zaznaczył, że konsument jest słabszą stroną umowy (pod kątem informacyjnym i decyzyjnym) – pkt 36 wyroku.

Wypełnienie obowiązku informacyjnego w sprawach frankowych wymaga udzielenia pełnej informacji o ryzyku związanym z zawarciem samej umowy, wskazaniem górnej granicy tego ryzyka, zarówno w odniesieniu do wysokości raty, jak i kapitału pozostałego do spłaty, możliwej do uzyskania w dacie zawarcia umowy. Z uwagi na to, że przekaz kierowany do konsumenta musi być jasny i zrozumiały, podanie informacji powinno nastąpić w postaci konkretnych kwot – wskazanych tu wartości raty i salda charakteryzujących dany kredyt.

Artykuł 3 ust. 1 dyrektywy 93/13 należy interpretować w ten sposób, że oceny nieuczciwego charakteru warunku umownego należy dokonywać w odniesieniu do momentu zawarcia danej umowy, z uwzględnieniem ogółu okoliczności, które mogły być znane przedsiębiorcy w owym momencie i mogły mieć wpływ na późniejsze jej wykonanie. Do sądu odsyłającego należy ocena istnienia ewentualnej nierównowagi w rozumieniu rzeczonego przepisu, której to oceny należy dokonać w świetle ogółu okoliczności faktycznych sprawy w postępowaniu głównym i z uwzględnieniem między innymi fachowej wiedzy przedsiębiorcy, w tym przypadku banku, w zakresie możliwych scenariuszy oraz wielkości zobowiązania, jakie zostało na konsumenta narzucone.

W doktrynie podkreśla się, że „Normy chroniące konsumentów mają na celu zapewnienie równowagi między profesjonalnym uczestnikiem obrotu, a konsumentem (S. Koroluk, Zmiana, s. 439; E. Łętowska, Ochrona konsumenta, s. 5; R. Stefanicki, Zapewnienia reklamowe, s. 173). Podstawowym instrumentem służącym realizacji tego zadania jest zapewnienie konsumentom odpowiedniego poziomu wiedzy poprzez nałożenie na przedsiębiorców szeregu obowiązków informacyjnych (wyrok TK z dnia 21.04.2004 r., K 33/03, OTK-A 2004, Nr 4, poz. 31; E. Łętowska, Ochrona konsumenta, s. 5; S. Koroluk, Zmiana, s. 439), gdyż współczesny rynek zaciemnia przejrzystość tak co do przedmiotu oferty (jakość, bezpieczeństwo oferowanych dóbr), jak i co do sposobu korzystania z niej (M. Szydło, Publicznoprawna, s. 793E. Łętowska, Europejskie prawo umów konsumenckich, s. 26).

Dlatego w gospodarce rynkowej konsument ma prawo do kompletnej i jednoznacznej informacji w sprawach mających istotne znaczenie dla zabezpieczenia jego interesu prawnego w warunkach globalizacji (masowości) obrotu prawnego i wielości ofert na rynku (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 20.6.2006 r., III SK 7/06, OSNP 2007, Nr 13-14, poz. 207). Tylko zasób zrozumiałej, jasnej i dostępnej informacji dla konsumenta spełnia niezbędne wymagania warunkujące możliwość dokonywania przez niego niezakłóconego i racjonalnego wyboru (wyrok Sądu Najwyższego z dnia 11.07.2002 r. I CKN 1319/00, OSNC 2003, Nr 5, poz. 73), co z kolei sprzyja prawidłowemu funkcjonowaniu rynku” (T. Skoczny (red.), Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, C.H. Beck, Warszawa 2014, komentarz do art. 24.).

Do kwestii obowiązku informacyjnego odniósł się także Rzecznik Finansowy. Rzecznik ma świadomość, że art. 24 ust.2 pkt 2 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów nie nakłada samodzielnie na przedsiębiorców obowiązków informacyjnych, a jedynie wskazuje, że naruszenie takich obowiązków przewidzianych w innych ustawach może stanowić praktykę naruszającą zbiorowe interesy konsumentów. Jednakowoż w ocenie Rzecznika Finansowego właśnie art. 69 ust.2 pkt 5 w zw. z art. 76 pkt 1 ustawy – Prawo bankowe przewidują taki obowiązek informacyjny, który musi być interpretowany przez pryzmat art. 24 ust.2 pkt2 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów.

Ponadto  należy wskazać na treść rekomendacji nr 5.2.2. zawartej w Rekomendacji S Komisji Nadzoru Bankowego dotyczącej dobrych praktyk w zakresie ekspozycji kredytowych zabezpieczonych hipotecznie. Rekomendacje miały być wprowadzone w bankach nie później niż do dnia 1 lipca 2006 r. Jednak należy zaznaczyć, że nie wszystkie banki dostosowały swoją praktykę do tego czasu.

Udostepnij post